Empirisch betekenis
Bij een theoretisch onderzoek is het zo dat je, je vooral baseert op een theoretische onderbouwing van een betoog. Is er sprake van een empirisch onderzoek? Dan wordt er hierbij in het bijzonder gekeken naar de eigen waarnemingen welke dienst kunnen doen als bewijs voor de hypothese. Het is mede omwille van deze reden dat er in de praktijk naar empirisch onderzoek vaak ook wordt verwezen als proefondervindelijk onderzoek.
Empirisch: de voordelen
Vandaag de dag kan er worden vastgesteld dat heel wat ondernemingen de bewuste keuze maken om een empirisch onderzoek uit te gaan voeren. Dat is het directe gevolg van de talrijke voordelen die eraan verbonden zijn. Vaak is het zo dat er op een zeker ogenblik vastgesteld dient te worden dat er binnen een bepaalde organisatie verbeterkansen liggen. Op basis van deze verbeterkansen ga je vervolgens op zoek naar een concrete oplossing. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door samen met de aanwezige collega’s een brainstormsessie te organiseren. Het idee dat vervolgens ontstaat wordt in de praktijk gebracht onder de vorm van een prototype. Vervolgens kan je dat prototype gaan testen binnen een kleine groep. Dit blijft ook vandaag de dag nog steeds één van de beste en meest efficiënte manieren om concrete verbeteringen door te voeren binnen een onderneming waar je werkzaam of verantwoordelijk voor bent.
Een stukje geschiedenis
Het zogenaamde empirisme kende een stevige boost tijdens de zeventiende en achttiende eeuw. De exacte empirisch betekenis gaat er dan ook vanuit dat kennis grotendeels of zelfs volledig voortkomt uit ervaring. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat er sprake is van een gekoppelde onderzoeksmethode welke dit volledig omarmt. Op het ogenblik dat er een empirisch onderzoek moet worden uitgevoerd is het zo dat hier altijd verschillende stappen voor doorlopen dienen te worden. Hierbij kan dan concreet worden gedacht aan:
- De eerste stap die bestaat uit observeren en waarnemen;
- Er dient op basis van de waarnemingen een algemenere wetmatigheid te worden geformuleerd;
- De derde stap bestaat uit het opstellen van een hypothese;
- De opgestelde hypothese moet afgetoetst worden door middel van een experiment.
Wat een empirisch onderzoek uniek maakt is dat er voorafgaand geen theoretische onderbouwing wordt uitgewerkt waar de hypothese vervolgens op wordt gebaseerd. Je gaat in plaats daarvan eigenlijk gewoon meteen aan de slag. Ten tijde van de zeventiende eeuw was de term empirisch nog niet bekend, maar werd het onderzoek vooral uitgevoerd op basis van ’trial & error’.
Empirische onderzoeksmethoden
Wanneer we het hebben over de empirisch betekenis moeten we uiteraard ook even de nodige aandacht besteden aan de empirische onderzoeksmethoden die er op de markt zijn terug te vinden. Het is namelijk op verschillende manieren mogelijk om een dergelijk onderzoek te gaan voeren. De verschillende opties waar we op dit vlak een keuze tussen maken zijn de volgende:
- Een enquête;
- Een gestructureerd interview;
- Een experiment;
- Een kwantitatieve inhoudsanalyse;
- Een kwantitatieve observatie.
Binnen de empirische onderzoeksmethoden is het zo dat er een onderscheid moet worden gemaakt tussen enerzijds de kwantitatieve exemplaren en anderzijds de kwantitatieve empirische onderzoeksmethoden. Is er sprake van een kwalitatief onderzoek? Dan spreekt het voor zich dat de focus niet komt te liggen op cijfermatige gegevens. In plaats daarvan wordt getracht om rijke data te verzamelen. Enkele voorbeelden van dergelijke kwalitatieve empirische onderzoeksmethoden zijn de onderstaande:
- Een case study;
- Kwalitatieve interviews;
- Een focusgroep;
- Een kwalitatieve inhoudsanalyse;
- Een kwalitatieve observatie.
Het is de exacte situatie waarvan sprake is welke uiteindelijk bepalend zal zijn voor het type empirisch onderzoek dat het best kan worden uitgevoerd.
Kent empirisch onderzoek ook nadelen?
Het mag duidelijk zijn dat het uitvoeren van een empirisch onderzoek na al die jaren ook vandaag de dag nog steeds veelvuldig wordt toegepast. De talrijke voordelen die eraan verbonden zijn dragen daar ongetwijfeld hun steentje aan bij. Dit gezegd hebbende is het zo dat dit type onderzoek niet alleen maar voordelen, maar ook nadelen kent. Denk hierbij aan de volgende:
- Je bent vaak afhankelijk van de medewerking van participanten;
- Empirisch onderzoek vereist een aanzienlijke planning en is zeer tijdrovend;
- Er wordt vaak een kunstmatige omgeving gecreëerd.
Het feit dat er vaak sprake is van een kunstmatige omgeving heeft als gevolg dat de resultaten niet altijd in de werkelijkheid realiseerbaar zijn. Dit is een belangrijk nadeel waar absoluut zeker op toegezien dient te worden bij het uitvoeren van een empirisch onderzoek.