Expliciet betekenis
In filmrecensies kom je het woord expliciet wel vaker tegen. Er wordt bijvoorbeeld gerefereerd aan het feit dat een seksscène expliciet in beeld komt. Wat wil zeggen dat de beelden nog maar weinig aan de verbeelding overlaten. Of dat bloederige fragmenten expliciet in beeld komen, waarmee wordt bedoeld dat het bloed duidelijk te zien is.
Meer over de betekenis van expliciet
Naast “duidelijk” kan met expliciet ook “nadrukkelijk” worden bedoeld. Je hebt bijvoorbeeld iemand expliciet gewaarschuwd voor het gevaar van rijden zonder het dragen van een gordel. Je bent dus heel duidelijk geweest in hoe gevaarlijk het is om auto te rijden zonder een gordel te dragen en je hebt dit ook nadrukkelijk gezegd. Je hebt de persoon dus heel duidelijk gemaakt wat de gevaren kunnen zijn. Met expliciet kan ook specifiek worden bedoeld.
Waar komt het woord expliciet vandaan?
Expliciet is een leenwoord uit het Frans of het Latijn dat voor het eerst in 1669 werd aangetroffen. De letterlijke betekenis is “uitdrukkelijk”. Het woord spreek je uit als ex-plie-siet en wordt in de moderne taal veel gebruikt. Zowel in spreek- als schrijftaal. Ruim 99% van de Nederlandse bevolking is bekend met het woord “expliciet”.
Expliciet in het Engels
In het Engels bestaat het woord “explicit”, wat precies hetzelfde betekent als expliciet in het Nederlands. Met de zin “let me be explicit” wordt dus bedoeld dat iemand heel duidelijk is. “Obvious”, “clear” en “specific” kunnen synoniemen zijn voor het woord explicit in het Engels.
Synoniemen voor expliciet
Enkele synoniemen voor het woord “expliciet” zijn “duidelijk”, “nadrukkelijk” en “uitdrukkelijk”. In de regel wordt het woord expliciet gebruikt om iets heel duidelijk aan te geven of dat een situatie heel duidelijk is. Met bijvoorbeeld de zin “Hij heeft expliciet gezegd dat hij op mijn verjaardag zou komen” wordt bedoeld dat de persoon in kwestie heel duidelijk is geweest over dat hij op iemand zijn of haar verjaardag aanwezig is.
Expliciete boodschap
Een expliciete boodschap is bijvoorbeeld een vraag die je aan iemand stelt om iets voor jou te doen. “Wil je voor mij een kopje koffie pakken, want ik heb geen zin om op te staan” is een goed voorbeeld van een expliciete boodschap. Je bent immers heel duidelijk over wat je van iemand wilt en waarom je dat wilt. Het is natuurlijk nog wel de vraag of iemand ook echt het kopje koffie voor je pakt als je op die manier de vraag stelt.
Expliciet in beeld
Je hoort wel vaker “het kwam expliciet in beeld”. Dit kan betrekking hebben op videobeelden die bijvoorbeeld in het nieuws voorbij komen of op films die worden bekeken. Als de moordenaar in een film iemand duidelijk van het leven berooft, kun je feitelijk spreken over het feit dat de moordscène expliciet en dus heel duidelijk in beeld kwam. In het nieuws zie je soms expliciete beelden van ingrijpende gebeurtenissen of de gevolgen daarvan. Zoals de ruïnes na een bombardement die dan expliciet en dus heel duidelijk in beeld worden gebracht.
Antoniem expliciet
Het antoniem voor expliciet is impliciet. Bij impliciet is dus sprake van niet nadrukkelijk of zelfs verborgen. Een film vol met impliciete scènes laat dus veel tot de verbeelding over. Weer als voorbeeld de moordenaar die een personage van het leven berooft. Als er niets te zien is en alle smerige beelden worden geschuwd, kun je spreken over een impliciete scène. Gesuggereerd kan ook een goede omschrijving zijn van het woord “impliciet”, wat dus feitelijk betekent dat het onduidelijk is.